«Нешла мезла давла»

«Дарган дарган вирару , дарган мез х I едалуси.»

«Нешла мез хIедалуси адам кIарала пяхIбиубси галгагъуна сай». ХIера ишди дебали мягIничерти дугьби делкIи сари ХI.ГIялиевли. Илди дугьбала мягIна аргъили дигулра гьарил дарган адамли. Миллат калахънилизиб, илала хасдеш даимбарнилизибтяпнешлагъунакьадрилебсисабивегIламезлара. Илдимезлисабинуша, дарганти, цакьамланаслудиъникабилзахъуси.

Дунъяличиб дебали бахъал халкь леб. Гьар миллатла халкьла, камти биалра, бахъал биалра чула хасти мез лерти сари. Гьар мезла сунела жагадешра, кегIебдешра мягIнала саркъибдешра лебси саби.

Халькьла бурала леби саби «Аллагьли мез дунъяла халкьлис дуртIухIели, Дагъиста дубуртачивад арцурли аркьуси замана, мезла гавлагла хъар батбухъи лерилра мез дубурти-урга арцурли кайкибти сари или». Ил багьандан биштIаси биалра нушала Дагъистан, илаб хIербирути адамтас дахъал мезла пай баибси саби. Наб баибси пай — даргантала мез сари, ну дарган рурси сарра. Ну иличирли хамлира сарра. Нуни риштIахIейчирал дила нешла лайлала далуйти иргъира, нуниван дила рузбанира. Иргъира даргала халкьла хабурти ва назмурти Рашид Рашидовла, Аминат ГIябдулманаповала , ГIямарла Батирайла.

Дила хала неш-дудешлира нушаб мурталра чула дурхIядешличила хабурти дури. Гьар миллатла сунела историяра, культурара лебси саби, ил къябагарли бархбасунси саби чула нешла мезличил. Нешла мез хъумартурси миллатла челябкьла лебси ахIен, ил багьандан вегIла нешла мез дебали дурхъали гIердуцили вегIла наслулизи дагьахъес чебси саби.

«Дай хъатлабхайнигаберцIадра,нешлачеблачебахъесхIейруд»ибси буралалебсисабинушалахалкьла.Нушарамурталранешлачеблалиуркавлутира.ИлбагьандансарранушаилалахIурматбарес,илразили,талихIчерлириахъессе дигарабаресхIядуртира.Дилапикрили,мезларанешлагъунахIурматбаресгьариллачебласаби. Ил багьандансари халкьла тIабигIятла музейтиратеатртира дузахъути. Нушала Избербаш шагьарлизибра леб ГIямарла Батирайла уличилси даргала театр. Сунезирра дебали саркъибти спектакльти чедиахъути. Нушани, шагьардизир халадиути дурхIнани, гьалабла халкьла даргала мез дебали камли далулра. Даргала поэт Расул БяхIяммадовла назмурти дучIухIели, балулра сецад жагати ва халал мягIна бухIнабуцибти мез сарил — даргала мез.

Нешла мез-г I ямрула рух I ,Ну миц I ирли вих I ути.Г I яламла г I якьлуличил,Наб букьурли даибти.

Нешла мез дила давла саби, дила даргала халкьла давла саби, илди мез нушани мяхIкамли дихIули, нушала наслулилизи дагьахъес нушала чебла саби. «Мездалуси мурдали, хIедалуси хьурали» иру халкьли. Сегъунти мез дагьаллира,илдичисалра, сезаманарадиргаладухъунтиахIен.ДиргалахIедулхъандаргалалитературныймезра.

4 стр., 1656 слов

По произведениям Расула Гамзатова на даргинском языке

... дуслизив Хунзахъла районна Ц I ада бик I уси шилизив Дагъиста халкьла поэт Х I ямзат Ц I адасала хъалибарглизив . Ухъна Х ... Г I усмайс ураркьибсири, амма илис дигуси Юсуп сайри. Ил дебали къиянси агилизир сарри. Бег I ла г I ергъиси ца ... дигайличила саби иш поэма. Поэмализиб поэтли чебиахъули саби Совет х I укумат кабизурси манзил. Революциялис гьалабси замана хьунул адамла г I ямру дебали къиянти ...